Prezantimi në Konferencën e 3të Vjetore të ATA-s në 12.01.2011
Çfarë kemi mësuar nga 2010, cilat janë sfidat që e presin Sektorin e
Turizmit?
Të nderuar të ftuar,
Të nderuar kolege,
Kam kënaqësinë të prezantoj sot para jush, rezultatet e një viti pune dhe përpjekje të Shoqatës Shqiptare të Turizmit, si dhe të ndaj me ju vizionin tonë për vitin në vazhdim.
Çfarë kemi arritur gjatë vitit 2010?
Vitit që shkoi konfirmoi faktin që ATA nuk është thjesht një shoqatë, por një shans për turizmin shqiptar. Kurrë më parë, turizmi shqiptar nuk ka pasur një shoqatë të përmasave të tilla, me mbi 200 anëtarë nga të cilët rreth 80 janë pagues, me një rritje konstante nga viti në vit me rreth 30% dhe me shtrirje mbarëkombëtare.
• Në 2010 kemi premtuar që do të hapim tre degë të tjera rajonale të ATA-s dhe sot kemi kënaqësinë të shohim shtrirjen e ATA-s në të gjithë territorin e vendit, ku veç degës ekzistuese të Shkodrës, u krijuan degët e Vlore/Fierit, Sarande/Gjirokastrës dhe Korçe/Pogradecit.
• Janë në proces projekte të tilla të rëndësishme si Marka e Cilësisë në bashkëpunim me USAID-in, dhe Statistikat e turizmit në bashkëpunim me SNV
• Për herë të parë në 2010 u përcoll tek anëtarët e ATA-s pyetësori mbi klimën e biznesit, të cilin synojmë që ta kthejmë në një traditë periodike. Taksat e larta, informaliteti, dhe përmirësimi i infrastrukturës, ishin shqetësimet kryesore te bizneseve për vitin 2010.
Ky do jetë një indikator shumë i rëndësishëm i nxjerr nga vetë bizneset, i cili do ndihmojë shumë në pasqyrimin sa më afër realitetit, të klimës së biznesit të turizmit.
• Çmimi i Turizmit do të ndahet këtë vit për herë të parë në bazë të kritereve të paracaktuara qartë dhe bizneset janë zgjedhur nga një komision ekspertësh përfaqësues të fushave të ndryshme. Në këtë mënyrë ATA dhe Ministria e Turizmit synon që nëpërmjet këtij çmimi të krijojë një status dhe vlerësim profesional për bizneset fituese.
• Për here te pare ATA arriti te organizoj e vetme pjesëmarrjen ne një panair turizmi, atë te Philoxenia ne Greqi, duke u dhëne kështu me shume mundësi anëtareve te vete qe te zgjedhin veç panaireve te organizuara nga AKT.
Por kush janë sfidat kryesore që e presin Shoqatës Shqiptare të Turizmit në 2011?
Nëse në këto tre vite, puna e ATA-s ishte fokusuar kryesisht në ngritjen e strukturave të saj, viti në vazhdim duhet të jetë, vit i fokusimit në disa probleme specifike, por jetike për bizneset e turizmit shqiptar:
• Se pari viti 2011 duhet të jetë viti i luftës për formalizmin e tregut dhe uljen e barrës fiskale në turizëm. Brenda këtij viti duhet të miratohet Ligji i Turizmit i cili është jetik për ecurinë pozitive të turizmit shqiptar. ATA ka luajtur një rol të rëndësishëm në të gjithë takimet që ka pasur me Ministrinë e Turizmit, por edhe me aktorët e tjerë, për përmirësimin e këtij Ligji, i cili duhet të jetë një ligj që t’i rezistojë kohës, por të jetë edhe në përputhje me standardet Evropiane. Gjithsesi kërkesa për një ligj sa më cilësor nuk duhet të bëhet alibi për zvarritjen pafundësisht të përmirësimit të këtij ligji, sepse kjo situatë kaotike e dëmton rëndë biznesin e turizmit.
• Ulja e TVSH në turizëm nga 20% në të paktën 10% siç e kemi kërkuar prej kohësh duhet të jetë një nga angazhimet kryesore të ATA-s gjatë 2011. Ky tatim prek të gjithë sektorët e kësaj industrie, që nga turoperatorët, agjencitë turistike, transportin turistik e deri tek akomodimi, restorantet dhe shërbimet e tjera të turizmit.
Ky tatim është mbi dyfish në krahasim me fqinjët dhe shumicën e vendeve të Evropës të cilët e kanë në nivelin nga 4 deri në 10% që do të thotë që konsumatori final, pra turisti, tatohet dyfish më shumë në Shqipëri.
Nga ana tjetër duke pasur parasysh masën e madhe të tregut informal në vend, bizneset e rregullta turistike nuk arrijnë ta mbledhin dot të gjithë TVSH, duke e kthyer kështu në një barrë të rëndë fiskale për ta, apo duke i detyruar të kryejnë aktivitet në informalitet për të mbijetuar.
• Këtë vit kemi zgjedhjet lokale, dhe ATA duhet ta shfrytëzojë në maksimum këtë ngjarje për të kërkuar nga kandidatët apo partitë politike uljen e taksës së qytetit apo të turistit që në shumicën e rasteve është në nivelin maksimal të 5%.
Partitë politike duhet të marrin mesazhin që komuniteti i biznesit të turizmit është i bashkuar, dhe ky komunitet do të mbështesë atë parti apo kandidat, që do paraqesë projekte të qarta në favorin tonë.
Taksa e qytetit, si kudo në vendet fqinjë, duhet të ulet, të kaloj në një vlerë fikse, ndoshta e shkallëzuar sipas kategorisë së hoteleve, dhe mbi të gjitha të ndahet ndërmjet pushtetit lokal që duhet të promovojë qytetin, dhe Agjensisë Kombëtare të Turizmit që duhet të promovojë vendin.
Kjo taksë u merret turistëve, dhe është e destinuar të shkojë në mënyrë të qartë dhe transparente për promocion turistik. Po të mblidhet në mënyre të drejtë dhe me skemën e duhur kjo taksë, edhe duke u përgjysmuar, krijon mjaft të ardhura, si për pushtetin lokal ashtu edhe për Ministrinë e Turizmit. Nga ulja e kësaj takse nuk përfiton vetëm hoteleria, por edhe sektori i turoperatorëve që është i lidhur direkt me të.
Kjo është tashmë një sakrificë që bizneset e hotelerisë kanë kohë që po e paguajnë dhe ne nuk do të pranojmë asnjë taksë tjetër veç kësaj për turizmin.
• Përcaktimi i tarifave për të Drejtën e Autorit në përdorimin e muzikës është një tjetër detyrë e cilat duhet të zgjidhet patjetër këtë vit. Gjej rastin këtu për t’i kërkuar Z. Ministër që të ndërhyjë edhe nëpërmjet Zyrës Shqiptare të të Drejtës së Autorit e cila është nën varësinë e kësaj Ministrie, që të caktohen tarifa të logjikshme, në përputhje me situatën ekonomike në vend dhe sipas skemave të përcaktuara qartë, në mënyrë që gjithsecili të paguajë dhe të marrë atë që i takon.
• Liberalizimi i vizave për shqiptarët është një tjetër faktor i rëndësishëm që do të ketë ndikimin e vetë në turizmin shqiptar, të paktën në 2-3 vitet e ardhshme.
Ky proces do ketë një ndikim pozitiv tek turoperatorët me profil outgoing, por do ketë sigurisht një impakt negativ tek bizneset turistike të tjera me profil incoming apo turizmin vendas, si hotelet, restorantet apo turoperatorët.
Kjo bën të domosdoshëm një vlerësim të situatës dhe përcaktimin e një plani masash për përballjen me konkurrencën, nga e cila tani jemi edhe më të pambrojtur.
Ulja e taksave do te sjelli me shume te ardhura per bizneset, trajnimet dhe seminaret do te ndihmojne ne rritjen e kualifikimit te stafit pra dhe te cilesis se produktit, dhe marketingu i Shqiperise brenda dhe jashte vendit do te sjell kompensimin e tregut shqiptar me ate te huaj.
Gjithsesi duhet thënë që veç rrezikut për rënie të biznesit të sektorëve që përmenda më sipër gjatë këtyre 2-3 viteve, konkurrenca e hapur do sjellë edhe rritjen e detyrueshme të cilësisë së shërbimit të bizneseve.
• Marrëdhënia efektive dhe në bazë të një programi, mes ATA-s dhe Ministrisë së Turizmit ngelet një nga faktorët kryesorë të zhvillimit të turizmit në vend. Përveç Marrëveshjes së Bashkëpunimit të nënshkruar me Ministrinë, brenda tremujorit të parë të këtij viti duhet të hartohet një Marrëveshje apo plan bashkëpunimi me Agjensinë Kombëtare të Turizmit, si dhe të ngrihet një Bord Vendimmarrës i përbashkët për të lehtësuar planifikimin dhe marrjen e vendimeve mbi zhvillimin e produktit turistik dhe marketingun e tyre apo të vendit në përgjithësi.
Në përfundim dua të them që ne, jo pa qëllim përzgjodhëm këtë temë për Konferencën tonë të tretë. Viti që shkoi ishte specifik, dhe pozitiv, mbi të gjitha për faktin se turizmi, u kthye si asnjëherë tjetër, tema kryesore e diskutimit të qeverisë dhe e medias. Si kurrë më parë u përcoll mesazhi që turizmi është sektor prioritar i ekonomisë tonë, gjë që na jep kënaqësinë të konstatojmë, se edhe falë punës së ATA-s, vetëdija ndaj turizmit sa vjen e po rritet.
Kryeministri premtoi që buxheti i vitit 2011 do shkojë drejt turizmit, dhe ne duam që këto zhvillime pozitive, të kristalizohen në themelet e një turizmi afatgjatë dhe të qëndrueshëm.
Vizita e Sekretarit të Përgjithshëm të OBT, zotit Taleb Rifai, ishte një nder, por edhe mesazh i qartë, që zhvillimi i një turizmi të qëndrueshëm dhe pa gabime nuk është vetëm përgjegjësi e jona, por monitorohet edhe nga Organizata të tilla.
Renditja e Shqipërisë nga Lonely Planet në vendin e parë, si destinacioni turistik që duhet të vizitohet për 2011, por edhe konfirmimi nga CNN që e renditi Shqipërinë në vendin e 6 nga 10 vende, janë një reklamë e jashtëzakonshme për të cilën ne kemi aq shumë nevojë nëse duam që të lancohemi në Mesdheun aq konkurrues. Por nga ana tjetër tregon edhe pritshmërinë e madhe që do kenë turistët e huaj në këtë vit për të cilën duhet të marrim masa të përgatitemi që tani, ndryshe zhgënjimi do na kthehet në një efekt negativ, të cilin nuk do të kemi luksin t’a përballojmë.
Të dashur miq të ATA-s.
Megjithëse tashmë ATA është një shoqatë që i ka hedhur themelet e veta, ajo ka nevojë për kontributin e të gjithë palëve të interesuara në zhvillimin e turizmit shqiptar, por mbi të gjitha ka nevojë për një vizion të qartë, angazhim real dhe energji pozitive.
Në aspektin personal kam patur kënaqësi të jap kontributin tim për këtë shoqatë gjate këtyre tre viteve, dhe do i uroja te zgjedhurve te rinj, suksese ne misionin e tyre për forcimin e ATA-s.
Ju Faleminderit
Kliton Gërxhani
Video nga Prezantimi ne Konference
